SANTRAL İŞİTME KAYIPLARI

Santral işitme sistemi gelişimsel ve patolojik birçok durumdan etkilenebilen, sözel olmayan uyaranlar da dahil olmak üzere sözel lisanı tanımlama ve ayırt etme yetilerine sahip bir sistemdir. Bu sistem birçok nöral yolağı bünyesinde barındırmaktadır. Santral işitme kaybı, periferik işitmenin ve bilişsel becerilerin normal olmasına rağmen, işitsel uyaranların işlemleme sürecinde ortaya çıkan fonksiyon bozukluğudur.

Pediatrik grupta santral işitsel işlemleme bozukluğu görülme oranı %2-%3 iken yetişkinler de bu oran %10-%20’dir. 60’lı o yaşlara gelindiğinde ise yaklaşık %70 seviyelerine ulaşmaktadır ¹.

Santral işitme sisteminin sorumlu olduğu beceriler American Speech-Language-Hearing Association (ASHA)’a göre şu şekilde sıralanmıştır.

1. İşitsel ayırt etme
2. işitsel patern tanımlanması
3. işitmenin temporal özellikleri (Temporal rezolüsyon, temporal integrasyon, temporal maskeleme, temporal sıralama)
4. ses lokalizasyonu ve lateralizasyonu
5. Başka bir uyaran varlığında işitsel performans
6. bozulmuş işitsel uyaranlar varlığında işitsel performans

Santral tipi işitme kayıpları, iyi saf ses işitme eşiklerine rağmen düşük konuşmayı ayırt etme performansı ile karakterizedir. Bu nedenle rutin odyolojik değerlendirmede kullanılan test bataryaları santral işitme kayıplarını tanımlamak için yeterli değildir. Santral işitme sisteminin fonksiyonunun değerlendirilmesi adına farklı davranışsal testler geliştirilmiştir. Bu testler; Dikotik konuşma testleri, Temporal işlemleme testleri, Redundancy konuşma testleri, Binaural Interaction Testleri, Durasyon Patern Testleri vb. şeklinde sıralanabilir ². Bu testlerin klinik kullanımı zaman içerisinde yaygınlaşmıştır. Bu tip işitme kayıpları için tanıya gitme yolunda davranışsal testlerin yanı sıra Auditory Brainstem Response (ABR), orta latans Ve geç natanz işitsel cevaplar incelenmelidir ³.

Santral işitme kayıplarının nedenleri:

1. Enfeksiyonlar
2. prematüre doğum
3. anoksi
4. nörojenik hastalıklar (Miyestanya gravis, Multiple skleroz vb.)
5. tümörler (Akustik nörinom, araknoid kist, glioma vb.)

1-Palfery T, Duff D. Central auditory processing disorders: review and case study. Axone (Dartmouth, NS).
02/01 2007;28:20-3.
2-Musiek FE, Chermak GD. Psychophysical and behavioral peripheral and central auditory tests. Handb Clin Neurol. 2015;129:313-32. doi: 10.1016/6978-0-441-62630-1.00018-4
3-Çolpan B. isitme kayplarmin etiyolojisi. In: Erol Belgin, ed. Temel Odyoloji. 2 ed. Günes Tip Kitapevi;2017.